Dziedziczenie po małżonku (żonie lub mężu)
Temat dzisiejszego bloga to dziedziczenie po małżonku (żonie lub mężu).
Polski system prawa cywilnego zawiera szereg regulacji dotyczących tego kto i w jakiej kolejności dziedziczy spadek po zmarłym spadkodawcy.
Dziedziczenie po małżonku (żonie lub mężu) - obowiązujące przepisy
Po pierwsze, kolejność dziedziczenia w pierwszej linii opisana jest w art. 931 kodeksu cywilnego. Dotyczy ona dziedziczenia osób w pierwszej linii czyli małżonka i potomstwa.
Co jednak jeśli spadkodawca był bezdzietny ale pozostawał w związku małżeńskim? W takim przypadku wchodzą zasady dalszego dziedziczenia. W tym małżonka oraz rodziców spadkodawcy. Tak teściowie po śmierci bezdzietnego ale będącego w związku małżeńskim potomka również dziedziczą.
O powyższym mówią przepisy art. 932 kc którego pełna treść jest poniżej.
Art. 932. Spadkobiercy ustawowi powoływani w drugiej kolejności
§ 1. W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice.
§ 2. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku.
§ 3. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych.
§ 4. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych.
§ 5. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy.
§ 6. Jeżeli jedno z rodziców nie dożyło otwarcia spadku i brak jest rodzeństwa spadkodawcy lub ich zstępnych, udział spadkowy rodzica dziedziczącego w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy wynosi połowę spadku.
Kto zatem dziedziczy po małżonku (żonie lub mężu)?
W takim przypadku, w uproszczeniu, po śmierci męża lub żony oraz zakładając, że spadkodawca nie miał dzieci, dziedziczy pozostały przy życiu współmałżonek wraz z rodzicami zmarłego (teściami). Przy czym rodzice zmarłego (ojciec i matka) dziedziczą po ¼ spadku. Jeżeli jednak w chwili śmierci męża lub żony jego rodzice (teściowie) już nie żyją to w ich miejsce wchodzi rodzeństwo żony lub męża.
Dziedziczenie po małżonku (żonie lub mężu) przykłady
Przykład A: Zmarły Jan Kowalski (bezdzietny oraz żonaty). W chwili śmierci miał żoną Marię Kowalska oraz oboje rodziców Adama i Ewę Kowalskich
Rozwiązanie A: Spadek po zmarłym Janie Kowalskim dziedziczy żona Maria Kowalska w wysokości ½ (2/4), ojciec Adam Kowalski (¼) i matka Ewa Kowalska (1/4)
Przykład B: Zmarły Jan Kowalski (bezdzietny oraz żonaty). W chwili śmierci miał żoną Marię Kowalska oraz matkę Ewę Kowalską i dwójkę rodzeństwa Piotra i Pawła Kowalskich. Ojciec Adam Kowalski zmarł przed synem.
Rozwiązanie B: Po zmarłym zmarłym Janie Kowalskim dziedziczy żona Maria Kowalska w wysokości ½ (4/8), matka zmarłego Ewa Kowalska w wysokości ¼ (2/8) oraz rodzeństwo Piotr i Paweł Kowalski po 1/8 każdy z nich.
Kiedy zatem żona albo mąż dziedziczy całość spadku sam?
Przykład C: Zmarły Jan Kowalski (bezdzietny oraz żonaty). W chwili śmierci miał żoną Marię Kowalska rodzice Jana Kowalskiego zmarli przed nim z kolei jego rodzeństwo również zmarło przed nim i nie mieli własnych dzieci (Jan Kowalski nie miał siostrzeńców i bratanków).
Rozwiązanie C: Po zmarłym zmarłym Janie Kowalskim w całości dziedziczy żona Maria Kowalska.
Przedstawione przykłady są tymi z kategorii najprostszych. Z doświadczenia wiemy, że przedstawione przykłady traktować należy wyłącznie poglądowo. Mnogość konfiguracji dziedziczenia potrafi doprowadzić do nie małej zagwozdki każdego z nas
Pozostałe kwestie dziedziczenia będziemy omawiać w kolejnych wpisach.
Więcej informacji mogą uzyskać Państwo w naszym centrum spadkobiercy
